27 Haziran 2018 Çarşamba

Çin Seddi

Çin Seddi denilince, dağların üzerinde uyuyakalmış bir ejderha gibi uzayıp giden bir yapı aklımıza gelir. Belki Çin’e gidip, bu görkemli yapıyı görenlerimizin sayısı pek fazla değildir. Ama mutlaka, bir resmini görmüşüzdür. Çin hakkında fazla bir şey bilmeyen bir kişi bile, en azından Çin Seddi’nin varlığından haberdardır.

Ancak, bu görkemli yapı hakkında bildiklerimiz çok kısıtlıdır. Orta Asya Türk tarihi ile birlikte sıkça adı geçen bu yapı hakkında bildiklerimiz ne yazık ki, ansiklopedik bilgilerle sınırlıdır. Ansiklopedilerin ve bazı tarih kitaplarının verdiği bilgiyi kısaca şöyle özetleyebiliriz: "3.000 kilometre uzunluğunda ve 6 metre yüksekliğindeki bu duvar, kuzeyden Çin üzerine aralıksız akınlar yapan Türkleri ve Moğolları durdurmak amacıyla yapılmıştır."

Dünya’nın 7 Harikası'ndan biri olarak adlandırılan Çin Seddi, dünyanın en uzun geçmişe sahip ve en büyük çaplı askeri savunma projesidir. 7000 kilometreden uzun olan Çin Seddi'nin yapım tarihi, MÖ 9. yüzyıla uzanır. Zamanın Orta Çin krallıkları, kuzeydeki etnik grupların saldırılarını engellemek için, sınırlarda duman işaretlerinin verildiği kule ve kaleleri birbirlerine setlerle bağladılar. Çin Seddi böylece oluşturuldu. Bu, en eski Çin Seddi'ydi. Çin tarihindeki ilkbahar ve sonbahar ile Savaşan Devletler dönemlerinde, krallıklar arasında sürekli savaşlar yaşandı. Büyük devletler birbirlerinden korunmak için, sınırlarındaki dağlara setler inşa ettiler.

M.Ö. 221 yılında, Qin Hanedan imparatoru Yinzhen, Çin'i birleştirdikten sonra, kuzeyde yaşam sürdüren ve hayvancılıkla geçinen askerlerin saldırılarını önlemek için, daha önce kralların inşa ettirdikleri bölgeleri birbirine bağladı. O dönemlerde Çin Seddi’nin uzunluğu 5.000 kilometreyi aşmıştı.

Qin Hanedanı’ndan sonraki Han Hanedanı, Çin Seddi’ni 10.000 kilometrenin üzerine çıkarttı. Han Hanedanı'ndan sonraki 2.000 yılı aşkın süre içinde, her yılı dönemin yöneticilerinin Çin Seddi'ni farklı derecelerde inşa ettirmeleriyle Çin Seddi'nin uzunluğu 50.000 kilometreyi aştı. Bu uzunluk, ekvator çizgisinden bile fazladır.

Şimdi görülen Çin Seddi, Ming Hanedanı döneminde (1368-1644) inşa edildi. Çin'in batısındaki Gansu eyaletindeki Jiayu Geçidi'nden, kuzeydoğusundaki Liaoning eyaletindeki Yalu Nehri'nin kıyısına kadar uzanan ve uzunluğu 7300 kilometreden fazla olan Çin Seddi, dokuz eyalet, merkeze doğrudan doğruya bağlı şehirler ve özerk bölgelerden geçer. Bir savunma projesi olarak dağ sırtları boyunca inşa edilen Çin Seddi, çöller, otlaklar ve bataklıkları aşar. İnşasının farklı coğrafi özelliklere göre gerçekleştirilmesi, Çin milletinin atalarının zekâsını ve yaratıcılığını gösterir. Dalgalanan dağların sırtları boyunca inşa edilen Çin Seddi’nin dış tarafında uçurum vardır. Eski çağların askeri koşullarında, insanların Çin Seddi'nden geçmeleri mümkün değildi.

Çin Seddi'nin duvarlarının çoğunluğu, büyük tuğlalar, topraklarla dolu çuvallardan yapılmıştır. Duvar yüksekliği yaklaşık 10 metre, genişliği dört-beş metre arasındadır. Dört atın yan yana yürüyebildiği bu genişlik, askerlerin hareketlerine, tahıl ve silahların nakliyesine elverişliydi.

Çin Seddi'nde belli aralıklarla kuleler bulunur. Askerler, bu kulelerde özgülenir, silahlar ve tahıl da kulelerde korunurdu. Düşmanlar gelince, kulelerde yakılan ateşten çıkan dumanlarla savaş işareti verilirdi.

6-Çin-Seddi-Mutianyu
Çin Seddi’nin Mutianyu bölgesinden bir görüntü



Günümüzde, Çin Seddi'nin askeri işlevi kalmamasına rağmen, kendine özgü mimari güzelliği hayranlıkla izlenmektedir. Görkemli Çin Seddi, kuş bakışıyla uçan büyük bir ejderha gibi görünür. Yakından bakıldığında, görkemli kuleleri, dik merdivenleri ve dağ sırtında uzanan dalga şeklindeki yüksek duvarlarıyla büyük sanatsal cazibe sergiler.

Çin Seddi, çok büyük tarihe ve yüksek turizm değerine sahiptir. Çin'de şöyle bir söz vardır: "Çin Seddi'ne çıkmayanlar, gerçek kahraman sayılmaz". Çinli ve yabancı turistler de Çin Seddi'ne çıkmış olmalarından gurur duyarlar. Çin'i ziyaret eden birçok yabancı ülke lideri, Çin Seddi’ne çıkmıştır. Çin Seddi’nin iyi korunan bölümlerinden Beijing deki tanınmış Badaling, Simatai ve Mutianyu, Çin Seddi’nin doğu ucundaki “Çin’deki Birinci Geçit” olarak adlandırılan Shanhai Geçidi, batı ucundaki Gansu eyaletindeki Jiayu Geçidi, tanınmış turistik yerler haline gelmiştir. Her yıl binlerce turist buralara gelir.



Çin’in eski çağlarında sayısız insanın zekâsı ve çalışmalarından doğan Çin Seddi, hala sapasağlam duruyor. Çin Seddi, görkemi ve üstün cazibesiyle, Çin milletinin ruhunun sembolü haline geldi. Çin Seddi 1987 yılında, “Çin’in Sembolü” olarak Dünya Mirasları Listesi’ne alındı.

Umarız Çin Seddi yazımız sizin için faydalı olmuştur, tatil planını yapmadan önce aşağıdaki paylaşımlarınızı da incelemenizi tavsiye ederiz:

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder